Kołysanka

Mazury. We wsi Odlotowo mieszka samotnie Roman Łapszow (Krzysztof Kiersznowski). Zajmuje się rzemiosłem ludowym. Pewnego wieczoru przed drzwiami jego chaty zjawia się rodzina Makarewiczów: Michał (Robert Więckiewicz), jego ciężarna żona Bożena (Małgorzata Buczkowska), czworo dzieci oraz senior rodu (Janusz Chabior). Po ich wizycie pan Roman znika.

Bladolica, zawsze nosząca się na czarno, ekscentryczna rodzina zajmuje jego dom. Wkrótce po zniknięciu Łapszowa na listę zaginionych trafia listonosz Kamiński (Jacek Koman), pracownica opieki społecznej pani Katarzyna (Ewa Ziętek), ksiądz Marek (Michał Zieliński) z ministrantem (Antoni Pawlicki), zainteresowany kupnem gospodarstwa Niemiec Bruno Steinbach (Jan Monczka) oraz jego tłumaczka Agata Nowicka (Aleksandra Kisio). Na polecenie komendanta (Krzysztof Stelmaszczyk) miejscowego posterunku policji aspirant Waldemar Nowak (Przemysław Bluszcz) wszczyna śledztwo. Z Warszawy przyjeżdża dziennikarka TVP Elżbieta Borowicz (Ilona Ostrowska) i operator Jurek (Marcin Sztabiński), aby zrobić reportaż o tzw. trójkącie mazurskim. Oni również znikają.

"Kołysanka" w reżyserii JULIUSZA MACHULSKIEGO ("Vabank", "Seksmisja", "Kiler") należy do gatunku filmowego rzadko pojawiającego się w polskim kinie. To przewrotna mieszanka humoru i grozy, zabawa konwencjami. Pomysł na film zrodził się z projektu na serial obyczajowy, będący połączeniem "Plebanii", "Rancza" i "U Pana Boga za piecem". Scenariusz Adama Dobrzyckiego miał w sobie grozę, ironię i ogromny potencjał komediowy. Zaadaptowany przez Juliusza Machulskiego przeistoczył się w film o wampirach, ale Makarewiczowie noszą w sobie cechy zwyczajnej rodziny. Wypalają gliniane zabawki, ponieważ jak wszyscy muszą zarabiać na życie. Rodzice troszczą się o prawidłowy rozwój dzieci, próbują ustalić, jaki pokarm jest najlepszy dla ich rocznego synka Kuby, który ciągle płacze. Najstarszy z potomków, nastoletni Wojtek, zastanawia się nad swoim prawdziwym pochodzeniem, uważa bowiem, że jest mało podobny do ojca. Bożena, która urodziła już czwórkę dzieci i właśnie po raz kolejny jest ciąży, marzy o przeprowadzce do dużego miasta, może do Olsztyna, ale najlepiej do Warszawy, bo tam są lepsze perspektywy rozwoju dla dzieci. Do stolicy chętnie udałby się też senior Makarewicz, ponieważ stracił dwa ostatnie zęby, a lekarz dał mu adres dobrego protetyka i obiecał promocję. Bohaterom filmu Machulskiego bliżej do postaci z "Rodziny Adamsów" niż krewnych Drakuli. Makarewiczowie są dowcipni, ironiczni i nieco zmęczeni swoją "przypadłością". W "Kołysance" nie ma efektownego wgryzania się w szyje ofiar, a krew roni się kroplami. Wampiryczne rekwizyty pojawiają się wyłącznie w kontekstach komediowych, przy czym głównym źródłem komizmu w filmie jest zderzenie wystylizowanej rzeczywistości wampirów ze zgrzebnym światem Odlotowa.

Aktorzy wcielający się w rodzinę wampirów grają w sposób stonowany. Robert Więckiewicz ("Wszystko będzie dobrze", "Ile waży koń trojański?", "Dom zły") gra Michała Makarewicza, opiekuńczego ojca czwórki wiecznie spragnionych dzieci, ale znużonego już wieczną tułaczką. Małgorzata Buczkowska ("To nie tak jak myślisz, kotku", "O_1_0", "Jestem twój") jest równie wyrazistą postacią. Temperuje zapędy zarówno męża, jak i pozbawionego wewnętrznej dyscypliny, pamiętającego bardzo zamierzchłe czasy teścia, którego brawurowo zagrał Janusz Chabior ("Świadek koronny", "Mała Moskwa", "Zero"). Z ról drugoplanowych na uwagę zasługuje postać księdza Marka w interpretacji Michała Zielińskiego ("Operacja "Koza", "Ile waży koń trojański?"), któremu ogromną popularność przyniosły parodie znanych polityków w programie "Szymon Majewski Show".

Juliusz Machulski od lat wyznacza kanony filmowej rozrywki na wysokim poziomie. "Kołysanka" cieszy oko stylizowanymi na dawne obrazy kadrami, wspaniałą scenografią, kostiumami i charakteryzacją postaci. Wszystkie elementy komponują się w integralną całość, którą spaja dodatkowo muzyczna fraza tytułowej "Kołysanki", skomponowana przez Michała Lorenca. Zdaniem reżysera jest to najbardziej i chyba najlepiej wystylizowany film w całej karierze. Zdjęcia, których autorem jest Arkadiusz Tomiak ("Daleko od okna", "Palimpsest", "Enen"), były kręcone w skansenie w Olsztynku, na posterunku policji w Konstancinie oraz w hali w Warszawie. "Kołysanka" zdobyła nominację do Złotej Kaczki w kategorii najlepszy film, do Złotych Lwów w Gdyni, a Machulski został uhonorowany nagrodą za reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Odessie.